Η μεγάλη πρόοδος των μωρών

Εάν νομίζεις ότι τα μωρά περνούν ήρεμα αυτήν τη φάση, διάβασε παρακάτω. Κάθε μήνας (πόσο μάλλον κάθε μέρα!) αποτελείται από καινούργιες προόδους άνευ προηγουμένου. Πόσοι λόγοι υπάρχουν άραγε για να νιώθουν υπερήφανοι οι γονείς οι οποίοι δεν κουράζονται να εντυπωσιάζονται από τις «απίστευτες» ικανότητες του μπόμπιρά τους; Ταυτόχρονα όμως και πόση αγωνία νιώθουν όταν αυτή η σημαντική ανάπτυξη (να μιλά, να περπατά, να βγάλει την πάνα, να τρώει μόνο του) αργήσει να έρθει στο δικό τους παιδί σε σχέση με άλλα; Ή η αγωνία αν αρνείται να φάει φρούτα και λαχανικά!
Ο Alexandre Prouteau, ειδικός στη ψυχοκινητική από τις Βερσαλίες, αποκρυπτογραφεί τις μεγάλες προόδους των μικρών παιδιών.

 
Πώς και γιατί ένα μωρό θα χαμογελάσει για πρώτη φορά, θα πει τις πρώτες του κουβέντες, θα καθίσει, θα περπατήσει, κ.λπ;

Όλα τα παιδιά αναπτύσσονται σύμφωνα με δυο βασικούς άξονες: Τον άξονα από το κεφάλι προς τα πόδια και τον άξονα από τη σπονδυλική στήλη προς τα χέρια. Γνωρίζοντας αυτή τη βασική αρχή, μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα την ανάπτυξη του παιδιού μας και, άρα, την αλληλουχία των προόδων του. Πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι, κοντά σε αυτήν την τεχνική εξήγηση, αυτό που κινητοποιεί ένα παιδί να αναπτυχθεί είναι το κίνητρο και η επιθυμία του να ανακαλύψει τον κόσμο, να γίνει αυτόνομο. Σε αυτήν την εξερεύνηση, όλες οι αισθήσεις λειτουργούν από κοινού: Η ακοή, η όσφρηση, η αφή, η γεύση και η όραση δε λειτουργούν απομονωμένα. Αυτό συμβαίνει ακόμη και στις περιπτώσεις που τα παιδιά είναι πιο «προπονημένα» κατά τη γέννηση, πόσο μάλλον κατά την ενδομήτρια ζωή τους, κυρίως ως προς την όσφρηση, την ακοή και τη γεύση. Οι «πρώτες φορές» δε μπορούν εξηγηθούν με έναν μοναδικό τρόπο, αλλά είναι το αποτέλεσμα συνολικής προόδου.

\
Από ποια ηλικία και έπειτα το μωρό θα μπορεί να αναγνωρίζει πρόσωπα;

Η όραση είναι η τελευταία αίσθηση που αναπτύσσεται. Όταν το μωρό είναι 2 μηνών, μπορεί μόνο να δει το στρογγυλό σχήμα του κεφαλιού και τα μάτια. Αντιδρά σε ερεθίσματα και αναγνωρίζει μόνο τη μητέρα του από την οσμή και τον ήχο της φωνής της. Σε αυτό το στάδιο, το μωρό θα ζήσει πολλές «πρώτες φορές» σχεδόν ταυτόχρονα: το χαμόγελο κάθε φορά που αντιδρά σε ερεθίσματα. Το κεφάλι του γυρίζει από τα δεξιά προς τα αριστερά για να κοιτάξει τον κόσμο γύρω του. Όταν το μωρό είναι 3 μηνών, καταφέρνει επιτέλους να αναγνωρίζει τα πρόσωπα των κοντινών του προσώπων.
 
 

Γιατί τα μωρά αρπάζουν ό,τι βρίσκουν μπροστά τους στην ηλικία των 3 μηνών;

Στην αρχή το κάνουν τυχαία! Το μωρό αρπάζει ένα αντικείμενο χωρίς να το θέλει και ανακαλύπτει έτσι ένα πράγμα που του ανατρέπει τον κόσμο του: Τα χέρια του μπαίνουν στο οπτικό του πεδίο. Μπορεί να ξανακλείσει ένα αντικείμενο μέσα στα δάκτυλά του. Τότε καταλαβαίνει το μωρό αυτήν την καταπληκτική δύναμη που έχει! Πότε μπορούμε να του δώσουμε την πρώτη του κουταλιά; Σε ηλικία 4 με 6 μηνών, αυτή η έξαρση στοματικής κινητικότητας συνοδεύεται από τις πρώτες διατροφικές εξερευνήσεις, αφού έχει προηγηθεί βέβαια η εμφάνιση των πρώτων δοντιών! Στους 9 μήνες, παίρνει τα μπισκότα ειδικά για μωρά και τα βάζει στο στόμα του.
 
 

Τι οδηγεί τα παιδιά στο να αρχίσουν να περπατάνε;

Από την πλευρά της ψυχοκινητικής, μπορώ να πω ότι αυτό που ωθεί τα μωρά να περπατήσουν για πρώτη φορά, όπως ισχύει και για όλα τα άλλα, είναι η θέλησή τους να είναι αυτόνομα και να μιμηθούν τους γονείς τους. Μεταξύ της ηλικίας των 6 και 10 μηνών, το μωρό κάθεται μπρούμυτα, έπειτα (σε ηλικία 7 μηνών περίπου) μπορεί να καθίσει μόνο του έχοντας την ικανότητα να βάζει τα χέρια του μπροστά του όταν μπουσουλάει. Σε ηλικία περίπου 10-11 μηνών, αρχίζουν τα πρώτα βήματα και οι μετακινήσεις του στηριζόμενο σε έπιπλα ή τα κάγκελα του πάρκου του.
Οι ψυχοκινητικές του επιδόσεις θα βελτιώνονται μαθαίνοντας να κάνει δέκα βασικά πράγματα:

• να σέρνεται
• να μπουσουλάει
• έπειτα να περπατά όρθιο (σε ηλικία 10 έως 13 μηνών κατά μέσο όρο στην Ελλάδα)
• να τρέχει
• να πηδά
• να σκαρφαλώνει
• να μεταφέρει
• να τραβά
• να σπρώχνει
• και να ρίχνει!

Η Κωνσταντίνα, μητέρα της 14 μηνών Ελένης, λέει: «Για να θυμάμαι όλες τις «πρώτες της φορές», φωτογραφίζω κάθε πρόοδο που κάνει. Βάζω σχόλια κάτω από τις φωτογραφίες, όπως την ημερομηνία, τον τόπο, την ηλικία της και το βάρος της. Ξέρω ότι αργότερα θα συγκινούμαι βλέποντας και ξαναδιαβάζοντας αυτές τις αξέχαστες στιγμές και πιστεύω ότι το ίδιο θα κάνει κι εκείνη».