Ο άγνωστος κόσμος των πρόωρων νεογνών

Τι εννοούμε με τον όρο προωρότητα

Η φυσιολογική περίοδος κύησης στον άνθρωπο είναι 40 εβδομάδες. Πρόωρη θεωρείται μια γέννηση πριν τη συμπλήρωση 37 εβδομάδων κύησης. Όσα νεογνά γεννιούνται πριν από την 28η εβδομάδα κύησης θεωρούνται εξαιρετικά πρόωρα ενώ όσα γεννιούνται μεταξύ της 34ης και της 37ης εβδομάδας κύησης αποκαλούνται όψιμα πρόωρα.

Καταστάσεις που σχετίζονται με πρόωρο τοκετό

Υπάρχουν κάποιες προδιαθεσικές καταστάσεις που είναι πιθανό να οδηγήσουν σε πρόωρο τοκετό. Οι καταστάσεις αυτές αφορούν επιπλοκές κατά τη διάρκεια της κύησης (π.χ. πρόωρη αποκόλληση του πλακούντα, προδρομικός πλακούντας, πρόωρη ρήξη εμβρυϊκών υμένων), επιβαρυμένο μαιευτικό ιστορικό της μητέρας (συχνές κυήσεις, πολύδυμες κυήσεις, αποξέσεις, αποβολές, ανατομικές παραλλαγές στην ανάπτυξη της μήτρας, προηγούμενες χειρουργικές επεμβάσεις στη μήτρα), νοσήματα της μητέρας (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, καρδιοπάθεια, λοιμώξεις, χειρουργικές επεμβάσεις κατά τη διάρκεια της κύησης), καθώς και διάφορους επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως χρήση τοξικών ουσιών, αλκοόλ, νικοτίνης κατά την κύηση.

Γονείς και προωρότητα

Ο πρόωρος τοκετός αποτελεί ένα εξαιρετικά στρεσογόνο συμβάν τόσο για το νεογνό που καλείται να προσαρμοστεί στην εξωμήτρια ζωή έχοντας έναν ανώριμο οργανισμό που δεν ήταν προετοιμασμένος να εγκαταλείψει τη ζεστή και άνετη μήτρα, όσο και για τους γονείς οι οποίοι διακατέχονται από αισθήματα αγωνίας, ενοχών και ανησυχίας, καθώς η εικόνα του πρόωρου νεογνού στη θερμοκοιτίδα του αποστειρωμένου περιβάλλοντος της εντατικής δεν ανταποκρίνεται στην εικόνα του τελειόμηνου μωρού στην κούνια δίπλα στο κρεβάτι της λεχώνας που είχαν φανταστεί κατά τη διάρκεια της κύησης.

Συχνές ερωτήσεις

Επειδή η προωρότητα παρατείνει την παραμονή στο μαιευτήριο από εβδομάδες μέχρι και μήνες, είναι φυσιολογικό οι γονείς να έχουν αρκετές απορίες και ανησυχίες:

· Πότε θα πάρουμε εξιτήριο;

Ένα πρόωρο νεογνό εξέρχεται του μαιευτηρίου όταν έχει συμπληρώσει τις 36 εβδομάδες ηλικιακής ωρίμανσης, όταν παίρνει σταθερά βάρος και έχει υπερβεί τα 2 κιλά, όταν είναι σε θέση να θηλάσει ή να σιτιστεί επαρκώς με biberon, όταν μπορεί να αναπνεύσει μόνο του ή με ειδική συσκευή οξυγόνου για τη χρήση της οποίας οι γονείς έχουν εκπαιδευτεί. Αν υπάρχουν προβλήματα υγείας θα σας δοθούν σαφείς οδηγίες για την αγωγή που θα χορηγηθεί στο σπίτι, καθώς και για το χρονοδιάγραμμα των επανελέγχων που πρέπει να γίνουν (π.χ. παιδοοφθαλμίατρος, παιδοκαρδιολόγος κ.τ.λ.)

· Τι διατροφή θα ακολουθήσω για το πρόωρο μωρό μου;

Το μητρικό γάλα είναι το καλύτερο που μπορείτε να προσφέρετε στο μωρό σας. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του εάν δεν είναι σε θέση να θηλάσει, είναι πολύ σημαντικό να αντλείτε το γάλα σας για να το χορηγείται στο μωρό σας. Κατά αυτόν τον τρόπο το θωρακίζετε από τις λοιμώξεις και βοηθάτε στην ταχύτερη ωρίμανση του εντέρου.  Εάν κάποια μητέρα δεν είναι σε θέση να θηλάσει κατά τη νοσηλεία στην εντατική χορηγούνται ειδικά εμπλουτισμένα γάλατα αναλόγως της ηλικιακής ωρίμανσης του προώρου. Εάν κατά την έξοδο από το μαιευτήριο το βάρος του προώρου υπολείπεται αρκετά από το αναμενόμενο (σύμφωνα με τις καμπύλές ανάπτυξης των πρόωρων) τότε μπορεί να χορηγηθεί ειδικό γάλα για πρόωρα.

Παράλληλα συνήθως χορηγούνται συμπληρώματα σιδήρου, βιταμίνης D και φυλλικού οξέος των οποίων η δοσολογία και το χρονικό διάστημα χορήγησης ρυθμίζεται από τον παιδίατρο.

  · Τι θερμοκρασία να διατηρώ στο δωμάτιο;

Τα πρόωρα μωρά εξέρχονται του μαιευτηρίου όταν είναι σε θέση να διατηρήσουν τη θερμοκρασία του σώματος τους, παρόλα αυτά καλό είναι τις πρώτες μια με δύο εβδομάδες να διατηρείτε τη θερμοκρασία λίγο υψηλότερα στους 23^o με 25^o βαθμούς. Στη συνέχεια η ιδανική θερμοκρασία κυμαίνεται στους 18^o με 22^o βαθμούς.

· Ποια είναι η σωστή θέση ύπνου;

Πάντοτε ανάσκελα. Ακόμα και αν είδατε το μωρό σας στην εντατική να κοιμάται σε άλλη θέση (πλάγια ή μπρούμυτα), έχετε κατά νου ότι εκεί βρισκόταν υπό συνεχή παρακολούθηση και καταγραφή των ζωτικών σημείων σε monitor. Στο σπίτι η ασφαλέστερη θέση είναι η ύπτια γιατί μειώνονται οι πιθανότητες για σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου (SIDS).

Τα πρόωρα είναι μοναδικά

Σε γενικές γραμμές οι γονείς θα πρέπει να θυμούνται ότι το κάθε πρόωρο είναι ξεχωριστό και καλό είναι να μην κάνουν αγχωτικές συγκρίσεις με άλλα παιδάκια. Και κυρίως να μη διστάσουν να αναζητήσουν τη συμβουλή κάποιου ειδικού επαγγελματία υγειάς για οτιδήποτε τους προβληματίζει.  

Καπετανάκη Αναστασία