Η σημασία των οικογενειακών γευμάτων και του να αφήνεις το μωρό να σε οδηγήσει

Έχει παρατηρηθεί ότι το να τρώτε μαζί ως οικογένεια ενισχύει την υγιεινή διατροφή και μειώνει τον κίνδυνο τα νήπια και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας να γίνουν υπέρβαρα. Πολλοί γονείς πιστεύουν ότι το να τρώνε όλοι μαζί βοηθάει την οικογένεια να δεθεί και αποτελεί μια ευκαιρία να διδάξουν στα παιδιά τους υγιεινές διατροφικές συνήθειες και καλούς τρόπους στο τραπέζι σε ένα χαλαρό και ευχάριστο κλίμα. Η δημιουργία μιας ρουτίνας φαγητού όπου το μωρό σου θα νιώθει άνετα, θα είναι πολύ βοηθητική όταν διευρύνει το πλήθος και την ποικιλία των συμπληρωματικών τροφών που καταναλώνει.

Είναι σημαντικό τα οικογενειακά γεύματα να είναι μια ζεστή και ευχάριστη εμπειρία για το μωρό σου. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αναλογιστείς το στυλ σίτισης και τις πρακτικές που χρησιμοποιείς, για να είσαι σίγουρη ότι εσύ και η οικογένειά σου δημιουργείτε ένα περιβάλλον που υποστηρίζει και ενθαρρύνει τη σίτιση με βάση τη διάθεση του μωρού (responsive feeding). 

Τι πρέπει να κάνεις και τι όχι για να απολαμβάνετε τα οικογενειακά γεύματα χωρίς άγχος

Κάνε τα οικογενειακά γεύματα προτεραιότητα. Φάτε στο τραπέζι, την ίδια ώρα κάθε μέρα, όσο αυτό είναι δυνατόν, και ενθάρρυνε τη μπέιμπι σίτερ και τους άλλους φροντιστές να κάνουν το ίδιο.

Μην αφήνεις καμία ευκαιρία χαμένη για το μωρό σου. Ακόμα και αν το μωρό σου έχει ήδη φάει, βαλ’ το να κάτσει στο τραπέζι και, αν δείχνει σημάδια πείνας, πρόσφερέ του μια ποικιλία από τροφές που μπορεί να φάει με το χέρι ώστε να συμμετέχει κι αυτό στο γεύμα. Τα μαλακά φρούτα ή τα καλομαγειρεμένα λαχανικά σε μπουκίτσες είναι άλλη μια ευκαιρία να του προσφέρεις θρεπτικές τροφές. Εάν δεν πεινάει, μην το πιέζεις να φάει. Άφησέ το να κάτσει στο τραπέζι και να βλέπει την οικογένεια να τρώει υγιεινές τροφές.

Βεβαιώσου ότι το μωρό σου κάθεται άνετα και κάνε τα γεύματα μια θετική, συμμετοχική εμπειρία.

Μη βάζεις το μωρό σου σε θέση απ’ όπου δεν μπορεί να δει την υπόλοιπη οικογένεια ή το φαγητό.

Βεβαιώσου ότι το μωρό σου βλέπει εσένα και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας να δίνετε το καλό παράδειγμα συμπεριφοράς και καλών τρόπων στο τραπέζι.

Μην τρως το φαγητό σου γρήγορα ή αφηρημένα.

Επίλεξε υγιεινές τροφές τόσο για το μωρό σου όσο και για την υπόλοιπη οικογένεια.

Μη βάζεις ανθυγιεινά σνακ, ζαχαρούχα ποτά ή γλυκά στο τραπέζι.

Αλληλεπίδρασε με το μωρό σου και την υπόλοιπη οικογένεια. Οι ζωηρές συζητήσεις, η οπτική επαφή και τα χαμόγελα μεταξύ των γονιών και των παιδιών κάνουν την εμπειρία ευχάριστη για όλους.

Μην ανοίγεις την τηλεόραση και μην έχεις κινητά ή άλλες οθόνες στο τραπέζι.

Ποιο είναι ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΣΟΥ προφίλ σίτισης;

Τώρα που το μωρό σου έχει αρχίσει να συμμετέχει στα οικογενειακά γεύματα, είναι εύκολο να υιοθετήσεις συνήθειες σίτισης που ίσως να μην είναι ιδανικές. Ο τρόπος που ένας γονέας ταΐζει το μωρό του μπορεί να καθοριστεί νωρίς στη γονεϊκή του πορεία, οπότε είναι σημαντικό να αναλογιστείς τόσο το πώς προσφέρεις το φαγητό στο μωρό σου όσο και το τι του προσφέρεις.

Οι επιστημονικές μελέτες υποστηρίζουν την πρακτική της σίτισης με βάση τη διάθεση του μωρού. Ο γονέας αποφασίζει ποιες υγιεινές τροφές θα προσφέρει στο μωρό του και πότε, και το μωρό αποφασίζει εάν και πόσο θέλει να φάει. Επιπλέον, ο γονέας δημιουργεί μια ατμόσφαιρα φροντίδας και άνεσης για την οικογένεια στο γεύμα η οποία διαπνέεται από μια θετική και ενθαρρυντική στάση, χωρίς να ασκείται πίεση για την κατανάλωση συγκεκριμένης ποσότητας φαγητού. Τα σημάδια πείνας και κορεσμού του μωρού γίνονται σεβαστά.

Αναγνωρίζεις πτυχές της συμπεριφοράς σου στα παρακάτω τέσσερα «προφίλ σίτισης»;

Υποχωρητικό

Χαρακτηριστικά τρόπου σίτισης: Δεν δίνεις προσοχή στα σημάδια πείνας και κορεσμού του μωρού σου, ούτε ανησυχείς εάν τα γεύματα που του προσφέρεις είναι υγιεινά ή ισορροπημένα. Εάν το μωρό σου χρησιμοποιεί μπιμπερό, του το κρατάς εσύ όταν πίνει. Εσύ, ή το μωρό σου, συνήθως παρακολουθείτε τηλεόραση ή χρησιμοποιείτε οθόνες κατά τη διάρκεια του ταΐσματος και δεν αλληλεπιδράτε μεταξύ σας. Δεν φροντίζεις να μειώσεις τις ζαχαρούχες ή ανθυγιεινές τροφές.

Η άποψη του ειδικού: Αυτό το υποχωρητικό προφίλ σίτισης δεν συνιστάται. Έρευνες δείχνουν ότι αυτό το προφίλ σίτισης συνδέεται με χαμηλότερη ποιότητα διατροφής και υψηλότερο βάρος των παιδιών.

Περιοριστικό

Χαρακτηριστικά τρόπου σίτισης: Ελέγχεις πόσο τρώει το παιδί σου και προσέχεις να μην του δίνεις πάρα πολύ φαγητό.

Η άποψη του ειδικού: Δεν συνιστάται ο περιορισμός της ποσότητας του φαγητού που τρώει το μωρό σου. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γονείς που έχουν μεγαλύτερα σε μέγεθος μωρά ίσως ανησυχούν που το μωρό τους είναι τόσο μεγάλο και προσπαθούν να περιορίσουν την ποσότητα του φαγητού που τρώει. Να θυμάσαι ότι για να αναπτυχθεί με υγεία, το μωρό σου είναι εκείνο που πρέπει να αποφασίζει πόσο χρειάζεται να φάει.

Πιεστικό

Χαρακτηριστικά τρόπου σίτισης: Προσπαθείς να αυξήσεις την ποσότητα του φαγητού που τρώει το μωρό σου, πιέζοντάς το να φάει άλλη μία κουταλιά ή να τελειώσει το φαγητό που υπάρχει στο μπολάκι του, και επαινώντας το μετά από κάθε μπουκιά. Μερικές φορές χρησιμοποιείς το φαγητό για να ηρεμήσεις το μωρό σου ακόμα και αν δεν σου δείχνει σημάδια πείνας.

Η άποψη του ειδικού: Αυτό το πιεστικό προφίλ σίτισης δεν συνιστάται. Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι η άσκηση πίεσης στο μωρό σου για να φάει περισσότερο απ’ όσο θέλει, μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξή του και μάλιστα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να τρώει λιγότερα είδη υγιεινών τροφών αργότερα.

Ανταποκρινόμενο στη διάθεση του μωρού

Χαρακτηριστικά τρόπου σίτισης: Αφήνεις το μωρό σου να αποφασίσει πόσο θέλει να φάει και του δίνεις προσοχή όταν σου δείχνει ότι πεινάει. Το αφήνεις να σου πει το ίδιο πότε έχει χορτάσει και δεν το ενθαρρύνεις να συνεχίσει να τρώει εάν έχει φάει αρκετά.

Η άποψη του ειδικού: Το προφίλ σίτισης που ανταποκρίνεται στη διάθεση του μωρού συνιστάται. Μελέτες συνδέουν αυτή την προσέγγιση με την καλή ποιότητα διατροφής και την υγιή ανάπτυξη των παιδιών. 

Εάν πιστεύεις ότι παρουσιάζεις κάποια χαρακτηριστικά από τα τρία πρώτα προφίλ σίτισης, προσπάθησε να εισαγάγεις τις αρχές της σίτισης με βάση τη διάθεση του μωρού στα γεύματα. Η εφαρμογή των πρακτικών της σίτισης με βάση τη διάθεση του μωρού ενθαρρύνουν τις υγιεινές διατροφικές συνήθειες του μωρού σου τώρα, αλλά και όσο συνεχίζει να μεγαλώνει. (Διάβασε το άρθρο The dos and dont’s of responsive feeding για περισσότερες συμβουλές.

Πηγές

Black MM, Aboud FE. Responsive feeding is embedded in a theoretical framework of responsive parenting. J Nutr 2011; 141(3): 490-4.

Dattilo AM Programming long-term health: Effect of parent feeding approaches on long-term diet and eating patterns. In: Early nutrition and long-term health, mechanisms, consequences and opportunities. Ed., Saavedra and Dattilo, Elsevier, 2017: 471-95.

Τελευταία αναθεώρηση: Οκτώβριος, 2017