Μάθε τα πάντα για την εισαγωγή των στερεών τροφών!

Με τη σταδιακή εισαγωγή στερεάς τροφής, το μωρό θα ανακαλύψει έναν κόσμο με πρωτόγνωρες γεύσεις και υφές. Ποιοι είναι οι κανόνες για να στεφθεί με επιτυχία αυτό το κομβικό στάδιο;

Όταν το μωρό καταλαβαίνει ότι τρώγοντας, διαμορφώνει προσωπικότητά!

Πρώτη κουταλιά καρότο, πρώτη κουταλίτσα βρεφικής κρέμας...σε εσένα μπορεί να φαίνεται απλό, για το μωρό σου όμως είναι μία πραγματική επανάσταση!

Όλο αυτό τον καιρό, το μωρό σου είχε συνηθίσει στο μητρικό ή βρεφικό γάλα. Η εισαγωγή νέων γεύσεων, συστατικών και υφών, του δίνει πλέον τη δυνατότητα να παίρνει αποφάσεις. Το μωρό είναι σε θέση να αναγνωρίζει τι του αρέσει και τι όχι και μέσα από αυτή τη διαδικασία, χτίζει την προσωπικότητά του. Οι γεύσεις που θα προτιμήσει τώρα πολύ πιθανόν να είναι και αυτές που θα το συντροφεύουν ως ενήλικα. Συνεπώς, η εισαγωγή στερεών τροφών αποτελεί ένα απαραίτητο στάδιο προς μια νέα αυτονομία. Για το μωρό λοιπόν, σηματοδοτεί την είσοδο στον κόσμο των μεγάλων.

Μετά από την ανακάλυψη του «εγώ», το μωρό καταλαβαίνει ότι υπάρχει και ένα διατροφικό «παιχνίδι». Από εκεί που ήταν παθητικό με το μπιμπερό, το μωρό περνά σε ρόλο πρωταγωνιστή. Αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του κατά τη διάρκεια των γευμάτων, κάθεται στο τραπέζι σαν μεγάλος, επινοεί λέξεις σχετικά με το φαγητό και σιγά σιγά καθιερώνονται μικρά τελετουργικά για να φάει. 

Και ενώ εσύ μεταμορφώνεις το γεμάτο κουτάλι σε αεροπλανάκι που πετάει, εκείνο τολμά να φάει πρώτη φορά με τα χέρια. Φαγητό και μωρό γίνονται ένα και εσύ ξεκαρδίζεσαι στα γέλια!

Μην ξεχνάς ότι το φαγητό είναι πάνω από όλα απόλαυση, και μάλιστα η πρώτη απόλαυση που βιώνει το μωρό σου. Αρχικά, κατά το θηλασμό νιώθει απόλυτη ασφάλεια και έντονη ευτυχία, αφού είναι σώμα με σώμα με τη μαμά του. Αργότερα, με την εισαγωγή των στερεών τροφών, έρχονται οι γκριμάτσες έκπληξης μπροστά στον πουρέ αρακά που έχεις φτιάξει ή οι εκφράσεις απόλαυσης, καθώς δοκιμάζει τη ζουμερή μπανάνα.

Τέλος, έρχεται η χαρά του να θρονιάζεται στο καρεκλάκι του γύρω από το οικογενειακό τραπέζι. Ως επίκεντρο της προσοχής, το μωρό παριστάνει τον κλόουν, κάνει τους πάντες να γελούν και η γιαγιά δεν έχει μάτια παρά μόνο για αυτό... μέχρι τη στιγμή που εκσφενδονίζει τον πουρέ στην άλλη άκρη του τραπεζιού! Δεν είναι τίποτα, το μωρό μαθαίνει ότι τώρα αποτελεί μέλος μιας φυλής! Και θα κάνει ό,τι μπορεί για να κρατήσει τη θέση του σε αυτή!

Το πρώτο του κουτάλι

Για όλους αυτούς τους λόγους, το πρώτο κουτάλι είναι μια ξεχωριστή στιγμή.

Αγόρασε λοιπόν ένα ιδιαίτερο κουτάλι, πλαστικό (και όχι μεταλλικό), με έντονα χρώματα ώστε να κάνεις όσο πιο ευχάριστη γίνεται την κατάσταση και βάλε το μωρό στο τραπέζι για πρώτη φορά. Μην ξεχάσεις να τραβήξεις μια φωτογραφία, που θα σου θυμίζει αυτήν την πρεμιέρα... ακόμα κι αν δεν στεφθεί από επιτυχία. Το μόνο που κάνει το μωρό στην αρχή είναι να "θηλάζει" το κουτάλι και όταν καταλάβει ότι μπορεί να το βάλει στο στόμα του (για να φάει από αυτό), ο στόχος έχει επιτευχθεί. Προτίμησε κάποια τροφή λίγο πηχτή (πουρέ) που ιδανικά ήδη να έχει δοκιμάσει με το μπιμπερό, για παράδειγμα, για να μην αποπροσανατολιστεί το μωρό ακόμα περισσότερο.

Τα πιο λαίμαργα μωρά ανυπομονούν μερικές φορές να φάνε και αρνούνται να χρησιμοποιήσουν το κουτάλι. Μην ανησυχείς! Έρχεται η ώρα που δεν θα το αφήνουν από τα χέρια τους.

Το μωρό σου σφίγγει τα χείλη και γυρίζει το κεφάλι….

...και αυτό ενώ εσύ κατευθύνεις το κουτάλι με την μπουκιά προς το στόμα του! Μπορεί πάλι να παραφουσκώνει τα μάγουλά του με τροφή και απλά να την αφήνει εκεί.

Πρόκειται για την κατάσταση που ονομάζεται τροφική νεοφοβία ή αποστροφή για την τάδε ή τη δείνα νέα τροφή. Ξεκινάει, σε γενικές γραμμές, γύρω στην ηλικία των 2 ετών και φτάνει στο ζενίθ της σε ηλικία μεταξύ 4 και 7 ετών. Μέσο επιβεβαίωσης, προσωπικό γούστο του παιδιού, φόβος για το καινούριο... υπάρχουν πολλοί λόγοι που κάνουν το παιδί να αρνείται κάποια τροφή. Να ξέρεις ότι όσες περισσότερες τροφές εισάγεις στη διατροφή του πριν από την ηλικία των 2 ετών, τόσο μικρότερος κίνδυνος υπάρχει να παρουσιάσει νεοφοβία. Επομένως, τάισέ το! Ενθάρρυνε  τη γεύση του μωρού σου ήδη από την αρχή της εισαγωγής στερεών τροφών. Και στο τέλος, ακόμη και το μπρόκολο θα του φαίνεται νόστιμο σαν γλυκό!

Η αρχή της εισαγωγής στερεών τροφών από την ηλικία των 4-6 μηνών

Για να ξεκινήσει η εισαγωγή στερεών τροφών, περιμένουμε το μωρό να κλείσει τους 4 ή 5 μήνες, και μόνο κατόπιν συμβουλής του παιδιάτρου που το παρακολουθεί, καθώς ο οργανισμός του να είναι αρκετά ανεπτυγμένος και μπορεί να δεχτεί και να χωνέψει άλλες τροφές πέρα από το γάλα. Στη συνέχεια, κάθε μωρό αντιδρά με διαφορετικό τρόπο, ανάλογα με την προσωπικότητά του. Κάποια θα δείξουν από νωρίς ενδιαφέρον για το οικογενειακό τραπέζι και για τις τροφές, ενώ άλλα θα είναι πιο ντροπαλά. Όπως και να έχει, στην αρχή το μητρικό γάλα παραμένει η βάση της διατροφής του μωρού (τουλάχιστον 500 ml την ημέρα). Ο πιο σημαντικός κανόνας είναι να εισάγεις στη διατροφή μία μόνο νέα τροφή τη φορά, είτε με κουτάλι είτε στο συνηθισμένο μπιμπερό με γάλα, ώστε παράλληλα να δεις αν παρουσιάζει και κάποια αλλεργία σε κάποια από τις νέες τροφές που δοκιμάζει. 

Τα πρώτα γεύματα του μωρού σου.

• Βρεφικές κρέμες χωρίς γλουτένη, πλούσιες σε άμυλο, άρα και σε ενέργεια βραδείας απορρόφησης, π.χ. Ρυζάλευρο.
• Φρούτα και λαχανικά που είναι από τη φύση τους μαλακά και γλυκά. Μήλο, μπανάνα, ροδάκινο, αχλάδι, βερίκοκο, καρότο, κολοκύθα, κολοκυθάκι, φασολάκια, σπανάκι κ.α. Δώστου τα αλεσμένα ή πολτοποιημένα σε πουρέ, σπιτικά μαγειρεμένα ή έτοιμα που θα βρεις στο σούπερ μάρκετ. Αν είναι ανάγκη, βράσε τα με νερό ή στον ατμό, χωρίς να προσθέσεις αλάτι, ζάχαρη, λάδι ή βούτυρο. Όλα, φυσικά, καλά χτυπημένα στο μίξερ.

Και μετά από την ηλικία των 6 μηνών, μόνο:

•  Κρέας χωρίς λίπος ή πέτσα, όλα τα ψάρια (εκτός από τα παναρισμένα) και  κρόκος αβγού. Απαγορεύονται το κυνήγι και τα αλλαντικά. Όλες οι τροφές πρέπει να είναι πολύ καλά μαγειρεμένες και αλεσμένες  στο μίξερ.
• Βρεφικές κρέμες με γλουτένη (π.χ. Φαρίν Λακτέ), καλοβρασμένα ζυμαρικά χτυπημένα στο μίξερ... πάντα για τη σωστή ενέργεια που είναι τόσο πολύτιμη στη γεμάτη με περιπέτεια ζωή του μωρού σου!

Και μην ξεχνάς, ότι η σωστή εισαγωγή στερεών τροφών διαρκεί περίπου 6 μήνες, οπότε μεθοδικά εισήγαγε διάφορες τροφές ώστε σε αυτό το διάστημα να "εκτεθεί" σε όσο το δυνατό περισσότερες γεύσεις.

Η 2η φάση, από την ηλικία των 8-12 μηνών έως και 3 ετών

Σε αυτή τη φάση, η βασική τροφή εξακολουθεί να είναι το γάλα (τουλάχιστον 500 ml/ημέρα), συμπεριλαμβανομένων των γαλακτοκομικών για βρέφη και νήπια. Τώρα πια το μωρό τρώει από όλα καθημερινά σε 5 τακτικά γεύματα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, κολατσιό και δείπνο):

• Αμυλούχες τροφές με τις "καινοτομίες" να περιλαμβάνουν μικρά ζυμαρικά, λιωμένο ρύζι, λιωμένα κομμάτια πατάτας, κ.λπ.
• Κρέας και ψάρι.
• Αβγό. Η καινοτομία συνίσταται στο ότι το μωρό μπορεί να φάει ολόκληρο το αβγό από την ηλικία των 12 μηνών και εξής.
• Όσπρια, όπως καλά βρασμένες φακές, από την ηλικία του 1 έτους.
• Φρούτα και λαχανικά ωμά, τριμμένα, ορισμένα εξωτικά φρούτα (ανανάς, μάνγκο, ακτινίδιο μετά από την ηλικία των 12 μηνών).

Σέρβιρε το φαγητό του σε λιωμένα κομματάκια και κατάργησε τις πολτοποιημένες τροφές.  Προσπάθησε να αποφεύγεις τη ζάχαρη, το αλάτι, τα τηγανιτά και τα λίπη. Για την προετοιμασία όλων των σπιτικών γευμάτων, προσπάθησε να χρησιμοποιείς αγνό ελαιόλαδο. Μία άλλη εναλλακτική, που χρησιμοποιείται σε χώρες του εξωτερικού, είναι το  λάδι ελαιοκράμβης που περιέχει ισορροπημένη ποσότητα βασικών λιπαρών οξέων (ωμέγα 3 και ωμέγα 6, συγκεκριμένα) και συμβάλλει έτσι στην αφύπνιση του μωρού! Όσον αφορά τις ποσότητες, το μωρό ξέρει καλύτερα: σταματάει όταν χορτάσει.

Τέλος, τι να πιει; Εμφιαλωμένο νερό. Αυτή ήταν λοιπόν μια γρήγορη επισκόπηση της σωστής εισαγωγής στερεών τροφών!