Τώρα που το μικρό σου έγινε και επίσημα νήπιο, οι ώρες των γευμάτων είναι μια ολοκαίνουργια συναρπαστική εμπειρία, τόσο για εκείνο όσο και για σένα. Όχι μόνο αναλαμβάνει τον έλεγχο του κουταλιού του πλέον αλλά μπορεί, επίσης, να σου πει τι θέλει να φάει. Και παρόλο που μπορεί να γίνει ένας μικρός χαμός στην αρχή, όλα είναι μέρος της διασκέδασης. Μπορείς να περιμένεις με ανυπομονησία να απολαύσετε τα οικογενειακά γεύματα μαζί σαν μια ώρα που θα επικοινωνήσετε και θα πείτε τα νέα σας, ενώ όλοι θα απολαμβάνουν τα ίδια πιάτα. Καθώς το νήπιο τελειοποιεί τις δεξιότητές του προκειμένου να τρέφεται μόνο του, είναι πιο σημαντικό από ποτέ να του προσφέρεις μια ποικιλία θρεπτικών τροφών και να το αφήσεις να αποφασίσει εάν και πόσο θέλει να φάει.
Το δίλημμα της τούρτας γενεθλίων
Στα πρόσφατα πρώτα του γενέθλια, δυσκολεύτηκες να αποφασίσεις αν θα επιτρέψεις στο μωρό σου να φάει τούρτα για πρώτη φορά; Οι τροφές για ξεχωριστές περιστάσεις, όπως η τούρτα γενεθλίων, εμφανίζονται στο τραπέζι μόνο τις γιορτές. Εφόσον σεβάστηκες τις επιθυμίες του, επιτρέποντάς του να δοκιμάσει, χωρίς καμία πίεση, μπορείς να αισθάνεσαι ήσυχη ότι ακολούθησες τις αρχές που υπαγορεύουν το τάισμα του μωρού με ευαισθησία απέναντι στις επιθυμίες του. Το κλειδί είναι να δώσεις έμφαση στη σχέση μεταξύ συγκεκριμένων τροφών και οικογενειακών περιστάσεων.
Η έρευνα σε μεγαλύτερα παιδιά δείχνει ότι όσο περισσότερο οι γονείς απαγορεύουν με απόλυτο τρόπο μια τροφή, τόσο περισσότερο τα παιδιά θα οδηγηθούν στην υπερβολική κατανάλωσή της, όταν τους δοθεί η ευκαιρία. Επιπλέον, οι περιορισμοί στο φαγητό δυσκολεύουν το παιδί να αναγνωρίζει τις δικές του ενδείξεις πείνας και πληρότητας και μπορεί να το οδηγήσουν στο να γίνει υπέρβαρο σε μεγαλύτερη ηλικία.
Δώσε το καλό παράδειγμα και θα αρχίσει σταδιακά να τρώει τα ίδια υγιεινά γεύματα που απολαμβάνεις κι εσύ, ενώ αν πιστεύεις ότι θα μπορούσες να βελτιώσεις και τη δική σου διατροφή, τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή. Πρέπει να θυμάσαι ότι το νήπιό σου θα στρέφεται σε σένα για να του δώσεις το καλό παράδειγμα. Αν ολοκληρώνεις κάθε γεύμα με μια λιχουδιά ή ένα επιδόρπιο, είναι πιθανόν να θελήσει κι εκείνο το ίδιο. Ρίξε μια ματιά στη λίστα ελέγχου που ακολουθεί και άφησέ το να εξερευνήσει το ίδιο τους γευστικούς του κάλυκες.
- Κόψε σε κομμάτια τις μαλακές τροφές ώστε να είναι εύκολο να τις φάει
Μέχρι τώρα, το νήπιό σου θα έχει εξασκηθεί σε τροφές διαφόρων υφών και ίσως έχει βγάλει αρκετά δόντια. Πρέπει να θυμάσαι, ωστόσο, ότι βρίσκεται στο στάδιο που μαθαίνει ακόμα πώς να μασάει και να καταπίνει. Σιγουρέψου ότι θα κόψεις το φαγητό του σε μικρά κομμάτια σε μέγεθος μπουκιάς. Τα κομμάτια δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερα από 1,5 εκατοστό, ώστε να μπορεί να σηκώσει ό,τι επιλέγει και να το μασήσει ή να το καταπιεί με ευκολία.
- Πρόσφερε συνεχώς μια ποικιλία υγιεινών τροφών
Μερικές φορές, τα νήπια πρέπει να δοκιμάσουν μια νέα τροφή έως οχτώ φορές προτού αποφασίσουν αν τους αρέσει, οπότε μην εγκαταλείψεις την προσπάθεια! Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι τα νήπια που είχαν δοκιμάσει περισσότερα φρούτα και λαχανικά σε ηλικία 14 μηνών, απολάμβαναν μεγαλύτερη ποικιλία φρούτων και λαχανικών στην ηλικία μεταξύ τριών και τεσσάρων ετών. Συνέχισε να του προσφέρεις μια ποικιλία υγιεινών τροφών και άφησέ το να εξερευνήσει, με όλες τις αισθήσεις του, νέα χρώματα, υφές και γεύσεις όταν είναι έτοιμο. Εκείνο θα αποφασίσει τι και πόσο θέλει να φάει.
- Μη χρησιμοποιείς αλάτι και ζάχαρη
Μην ανησυχείς αν πιστεύεις ότι το φαγητό του νηπίου σου έχει πολύ απλή γεύση. Δεν χρειάζεται να προσθέσεις αλάτι ή ζάχαρη που μπορεί εσύ να έχεις συνηθίσει, καθώς η εισαγωγή τους σε νεαρή ηλικία σημαίνει ότι ενδέχεται να αρχίσει να τα αποζητά καθώς μεγαλώνει. Μπορείς πάντοτε να προσθέσεις λίγη γεύση με μυρωδικά ή μπαχαρικά. Βάλε πρώτα στην άκρη μια μερίδα από το οικογενειακό γεύμα για το μικρό σου προτού προσθέσεις επιπλέον αλάτι ή ζάχαρη στο υπόλοιπο γεύμα της οικογένειας ή άδραξε την ευκαιρία για να τα μειώσετε όλοι.
- Πρόσεχε να μην παραγεμίζει το στόμα του
Τώρα που το νήπιό σου τρέφεται μόνο του, δώσε μεγάλη προσοχή και σιγουρέψου ότι δεν παραγεμίζει το στόμα του σε κάθε μπουκιά. Φρόντισε κάθε φορά να προσφέρεις μόνο μερικές τροφές που μπορεί να φάει με τα δάχτυλα ή μερικά κομμάτια που μπορεί να διαλύσει εύκολα στο στόμα του. Έλεγξε για να δεις αν τα έχει τελειώσει προτού του προσφέρεις περισσότερα.
- Βεβαιώσου ότι είναι καθισμένο, ότι έχει επιτήρηση και ότι είναι ασφαλές
Όταν το νήπιο κάθεται στο τραπέζι κατά τη διάρκεια των γευμάτων, αυτό όχι μόνο του επιτρέπει να απολαύσει αυτή την ξεχωριστή οικογενειακή στιγμή με όλους, αλλά ενδέχεται επίσης να σημαίνει ότι θα έχει πιο υγιεινή διατροφή και καλύτερες διατροφικές συνήθειες όταν μεγαλώσει. Ασφάλισέ το με τους ιμάντες στο καρεκλάκι του και τράβηξέ το κοντά στο οικογενειακό τραπέζι. Μην το αφήνεις ποτέ χωρίς επιτήρηση. Σέρβιρε όλα τα γεύματα, ακόμα και τα σνακ, στο τραπέζι. Κάνε το ίδιο όταν βρίσκεσαι εκτός σπιτιού.
- Απόφυγε τον κίνδυνο πνιγμού
Καθώς αποκτά μεγαλύτερη σιγουριά τρώγοντας μόνο του, πρέπει να προσέχεις ακόμα περισσότερο διότι υπάρχει ο κίνδυνος πνιγμού. Προσπάθησε να αποφύγεις τα μεγάλα κομμάτια οποιουδήποτε είδους τροφής και πρόσεχε μήπως υπάρχουν κοντά του στρογγυλά, σκληρά, κολλώδη, μικρά ή μασώμενα αντικείμενα. Οι ολόκληροι ξηροί καρποί, οι σπόροι και το ποπ κορν αποκλείονται από το μενού. Τα καρότα και τα πράσινα φασόλια πρέπει να είναι μαγειρεμένα και τεμαχισμένα, τα σταφύλια και τα ντοματάκια τεμαχισμένα στα τέσσερα, τα λουκάνικα τεμαχισμένα κατά μήκος και κομμένα σε φέτες και τα βούτυρα ξηρών καρπών απλωμένα αραιά πάνω στο ψωμί, προτού τα σερβίρεις στο νήπιό σου.
- Μην του προσφέρεις τις αγαπημένες του τροφές ως ανταμοιβή
Στην προσπάθειά σου να το πείσεις να φάει κάτι, προσπάθησε να αποφύγεις να του προσφέρεις τις αγαπημένες του τροφές ως ανταμοιβή, προκειμένου να δοκιμάσει κάτι που δεν του αρέσει. Αυτό απλώς θα ενισχύσει την έλλειψη ενδιαφέροντός του για νέες τροφές και θα μειώσει τις πιθανότητες να αρχίσουν να του αρέσουν.
- Πρόσφερε νερό σε ένα κύπελλο
Δεν υπάρχει χώρος στο στομαχάκι του νηπίου σου για τις άχρηστες θερμίδες των σακχαρούχων αναψυκτικών. Πρόσφερε νερό ή γάλα (μητρικό, πλήρες αγελαδινό ή γάλα ανάπτυξης) σε ένα κύπελλο με κάθε γεύμα και σνακ.
Κράτησε σημειώσεις
Με όλη αυτή την ποικιλία νέων τροφών που του προσφέρονται, ίσως είναι δύσκολο μερικές φορές να συγκρατήσεις τι έχει φάει το νήπιο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Εκτύπωσε το χρήσιμο Ημερολόγιο Τροφών μας, κόλλησέ το στο ψυγείο σου και συμπλήρωνέ το καθημερινά για να δεις αν το μικρό σου καταναλώνει καθεμιά από τις πέντε ομάδες τροφών που του παρέχουν τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται για να γίνει μεγάλο και δυνατό ώστε να είναι έτοιμο για περισσότερες περιπέτειες.
Ποια επαναλαμβανόμενα μοντέλα παρατήρησες στη διατροφή του νηπίου σου; Καταναλώνει τρόφιμα από κάθε ομάδα τροφών τις ημέρες που έλεγξες; Ποιες ομάδες τροφίμων μοιάζουν να υπολείπονται (αν υπολείπεται κάποια);
Πηγές
Dattilo AM Programming long-term health: Effect of parent feeding approaches on long-term diet and eating patterns. In: Early nutrition and long-term health, mechanisms, consequences and opportunities. Ed., Saavedra and Dattilo, Elsevier, 2017: 471-95.
Mallan KM, Fildes A, Magarey AM, et al. The relationship between number of fruits, vegetables, and noncore foods tried at age 14 months and food preferences, dietary intake patterns, fussy eating behavior, and weight status at age 3.7 years. J Acad Nutr Diet 2016; 116(4):630-7.
Shelov SP & Altmann TR (Eds.). (2009). American Academy of Pediatrics. The complete and authoritative guide Caring for your baby and young child birth to age 5 (5th ed.). USA: Bantam Books.
https://www.healthychildren.org/English/health-issues/injuries-emergenc… (Πρόσβαση στις 8 Αυγούστου 2018)
Τελευταία αναθεώρηση: Ιούλιος 2018
Σχετικά άρθρα